همه ی ما می‌دونیم که IQ مربوط به ضریب هوشی یا همون بهره هوشی میشه؛ اما شاید تعریف دقیق اونو ندونیم. بطور خلاصه IQ به یه امتیاز کلی به‌دست‌اومده از آزمون‌های استانداردی گفته میشه که هوش فرد رو اندازه‌گیری می‌کنن. معمولا IQ  اکثر مردم بین 85 تا 115 اندازه گیری میشه اما وقتی بحث نوابغ مطرح میشه باید بریم بالاتر از 130!
با این حال، IQ کاملا قابل‌اعتماد نیست و این اعداد تمام جنبه‌های هوش فرد رو به ما نشون نمی‌دن. واضحه که کارایی مث بازی کردن، حل جدول یا یادگیری مهارت‌های جدید، راه های آشنایی واسه افزایش ضریب هوشی ان؛ با این وجود اگه بخواید توی تست IQ بعدیتون امتیاز بیشتری بگیرین، شاید انجام یه سری تمرینای مغزی بتونه بهتون کمک کنه. امروز میریم چندتا ازین تمرینارو باهم مرور کنیم:

ورزش ساده:

شاید باورش سخت باشه اما دویدن، دوچرخه‌سواری، یوگا و حتی تمرینای بدن سازی می‌تونه شما رو باهوش تر کنه! انجمن روانشناسی آمریکا توی سال ۲۰۱۴ بطور ویژه روی این موضوع کار کرده و طی مقاله ای که منتشر کرده توضیح داده که ورزش فیزیکی، سلامتِ شناختی رو بهبود می‌بخشه و عملکرد مناطق مغزی رو بشکل عجیبی بهتر می کنه. یه توضیح راجع به فرایند های شناختی بدم؛ فرایند های شناختی بطور مستقیم مربوط به قدرت درک ما از حوادث پیرامونمون یا از مُتونی که میخونیم میشه. پس ورزش کردن میتونه قدرت درک (یا همون سطح شعور) رو افزایش بده و باعث شه استنباط های بهتری از مطالب درسی یا هنری داشته باشیم. محققایی که این مطالعه رو انجام دادن همچنین به این نتیجه رسیدن که ورزش، مکانیسم‌های متابولیکی رو که از عملکرد مغز حمایت می‌کنن، متعادل تر می کنه و با تاثیراتی که روی DNA میزاره هوش و ذکاوت رو افزایش میده. (در کل ورزش خیلی چیز خفنیه! اونقدر که اصلا بهتره دنبال فوایدش نباشیم، چون اصلا تموم نمیشن!)

مطلب مرتبط: ۲۰ انتخاب و عادت هوشمندانه افراد موفق

پازل ها و بازی های فکری:

افراد زیادی هستن که مدام می پرسن که آیا حل کردن بازی های فکری یا سودوکو برای افزایش ضریب هوشی مفیده یا نه؟! نتیجه ی یه سری مطالعات که توی نشریه ی PLOS منتشر شده نشون میده که این بازی ها نقش‌های اجرایی مغز، حافظه و سرعت پردازش مغز رو افزایش می‌دن اما این ها همه ی ضریب هوشی یه فرد نیستن. ساده تر بگم؛ بازهای به اصطلاح فکری، تنها برخی از حوزه‌های عملکرد ذهنی رو تقویت می کنن نه همه ی اونارو. ینی اگه خیلی شطرنج بازی کنین، هیچوقت باعث نمیشه بتونین راحت تر پیانو زدن یاد بگیرید! (چون هوش هنری کلّا یه چیز مجزاس)

انقدر به وسایل الکترونیکی تکیه نکنید!

این اواخر کامپیوترها یا دستگاه‌های دیگه به شکل فزاینده‌ای توی انجام اکثر کارا به کمکمون میان. خب این خیلی خفنه اما تهش مغزمونو تنبل بار میاره... حتی الامکان همیشه سعی کنین مسئله ‌های ریاضی خودتونو شخصا حل کنین و تا مجبور نشدید دست به ماشین حساب نشید. خود همین موضوع طی زمان ضریب هوشی­تونو افزایش میده.

مراقبه و یوگا

روش‌های مراقبه یا یوگا (Meditation) رو  میشه به عنوان یه تمرین مغزی در نظر گرفت، چون این روش ها به ذهن یاد میدن که ساکت شه! سکوت مطلق! یادتون نره هرچی ذهن آدما از خرت و پرتای غیر ضروری خالی تر باشه قدرت پردازشش میره بالاتر (درست مثل کامپیوتر). یکی از هدف های دیگه ی مدیتیشن دقیق تر شدنه! مطمئنا دقت یا تمرکز پارامترهای مهمی توی فعالیت های اجرایی مغز بحساب میان و همیشه افرادی که متمرکز ترن، از بقیه راحت تر میزنن جلو. همچنین یوگا درک بصری و حافظه رو افزایش میده و باعث میشه توی سنین پیری کمتر در خطر آلزایمر باشین.

روزه بگیرید

شاید متناقض به نظر برسه اما گرسنه موندن واسه حدود 16 ساعت در روز و سپس خوردن یه غذای معمولی در پایان روشنی هوا، عملکرد مغز رو توی بلند مدت بهتر می کنه و باعث میشه آسیب های مغزی کمتری واسه هوش و حواس پیش بیاد. طبق مطالعات جدید روزه گرفتن نورون های مغزی رو بشکل چشمگیری افزایش میده و باعث میشه سیستم مغزی راحت تر تحلیل کنه مسائلو.

مطلب مرتبط: ۱۰ استراتژی آدم های باهوش برای بهره وری بیشتر

یک مجله داشته باشید

حتی اگه شده واسه خودتون به طور شخصی یه مجله داشته باشید و شروع کنید به نوشتن! هرچی خواستید بنویسید! (هرچه میخواهد دل تنگتان) راجع به خدا، سیاست، هنر، یا نقد کردن بقیه و غیره. یه کم این موضوعو باز کنیم. یه چیزی توی روانشناسی هست به اسم "تفکر بازتابنده" ( reflective thinking ). مکتوب کردن تفکراتمون خیلی میتونه به انسجام فکری و قدرت تحلیلمون نسبت به مسائلی که باهاش مواجه میشیم کمک کنه و این یعنی بهبود تفکر بازتابنده. (طبیعیه که این قدرت تفکر بازتابنده رو، تست های IQ یا تست های این چنینی نمیتونن به ما گزارش بدن.) وبلاگ نویسی یا خاطره نویسی ظرفیت فکری رو زیاد میکنه و باعث میشه خیلی منظم تر به همه چی فکر کنیم.

یک مهارت جدید یاد بگیرید

آقا یادگیری که فقط واسه مدرسه و دانشگاه نیس! یه هنر، یه زبان جدید یا یه سرگرمی جدید یاد بگیرین. شک نکنین یادگیری برای انجام کارهای جدید ذهن شما رو فعال و فعال تر میکنه و زمینه‌های کارکرد ذهنی شما رو تحریک می کنه.  هر تست IQ اساسا توانایی شما رو برای پیدا کردن راه‌حل برای موقعیت‌های جدید بررسی می‌کنه. از اونجا که یادگیری یه مهارت جدید مستلزم اینه که شما با جهت دهی از طریق اطلاعات جدید حرکت کنین، در نتیجه در حل مساله بهتر خواهید شد. یه موضوع مهم! هیچوقت احساس نکنین که نمیشه یه مهارت جدید یاد گرفت! اینم یکی از اون نگرش های اشتباهه که بین افراد مرسومه. آخرین یافته های حوزه ی تکنولوژی سلامت نشون میده که میزان اعتماد به نفس و نگرش شما، نقش بزرگی توی توانایی یادگیری مهارت‌های جدید ایفا می‌کنه. پس خودتونو دست کم نگیرین!

حرف آخر

در حالیکه IQ شما احتمالا توی طول زندگی تون یک‌سان باقی می مونه؛ این به این معنا نیست که شما نمی‌تونین باهوش‌تر از قبل باشید. هر چی باشه، IQ فقط می‌تونه برخی از جنبه‌های ادراکی شما رو اندازه‌گیری کنه و بقیه ی وجوه رو کاملا نادیده میگیره! یادتون نره این نکات بالا رو حتما دنبال کنین. خودتون نتیجه شو توی سلامت فکری و ضریب هوشیتون متوجه میشید.