همه ی مدیران اوقات زیادی رو صرف تصمیمگیری میکنن؛ تصمیم های بزرگ و کوچیکی که اغلب موارد خیلی هم سرنوشت سازن. اما مشکل اینجاست که ما نمیتونیم همیشه حق داشته باشیم. مطمئنا اونچه که ما به دنبالشیم اینه که هر بار بهتر تصمیم بگیریم. اما چجوری باید قدرت تصمیمگیریمون رو بهبود ببخشیم؟ چجوری همیشه یه تصمیم خوب بگیریم؟!
اول باید بدونید اصلا منظور از "خوب" چیه. یادتون باشه سنجه ی یک تصمیم خوب نمیتونه "نتیجه" باشه. اگه قرار بود ما همیشه بر اساس نتیجه، یه تصمیمو بسنجیم دیگه نمیتونستیم تصمیم بگیریم! روان شناسا به این اتفاق میگن "فلج تصمیم گیری" ( decision-making paralysis ).
در مقابل باید بدونید که یه تصمیم خوب سه ویژگی اساسی داره:
1. آدم خفنی که اون تصمیم رو بگیره
2. با ارزشیابی مناسب از شواهد موجود گرفته شده باشه.
3. بعد از مشورت با افراد کار بلد بدست بیاد.
راه های زیادی برای رسیدن به بهترین تصمیم وجود داره. پس بیاید به یه سری توصیه های خاص نگاه کنیم که قدرت تصمیم گیری شمارو بهبود می بخشن.
از تجربه ها یاد بگیرید!
یادتون باشه بهترین تصمیم گیرندگان با تصمیمگیری به عنوان یه علم رفتار میکنن. اونا تصمیمات خود و نحوه ایجادشون رو مو به مو ثبت میکنن. سپس اونو پیگیری میکنن و در مورد چگونگی تبدیل رویدادها صحبت میکنن. شما ممکنه با خودتون بگید که این کارا لازم نیس اما به عنوان یک مدیر - با پرستیژ حکمرانی خوب - نیازمند این هستید که همه ی تصمیمات کلیدی پروژه رو ثبت کنین. چون یه مدت بعد، وقتی تصمیم گیری زمان میبره و گیج میشید میتونید با مراجعه به این مدارک، درباره تصمیمات اخیر فکر کنید و از اونا یاد بگیرید. ما آدما تمایل داریم باور کنیم که هر تصمیم منحصر به فرده، بنابراین همه ارزش تجربه رو فراموش میکنیم. اینو بدونیم که قدرت تصمیم گیری بالا، از یادگیری از تجربیات گذشته، تعمیم دادن و همگام سازی با شرایط خاص ناشی میشه.
شک نکنید!
همیشه توی همه ی موارد شک وجود داره. همین الان با این موضوع روبرو شید! همین الان بهترین موقع س! شما هرگز نمیتونین به اندازه ای که باید مطمئن باشید. پس مهمه که توقف نکنین و وانمود کنید که نسبت به اظلاعاتی که دارید اطمینان بیشتری دارید. ناشناخته هارو در آغوش بگیرین و اگه اشتباه کردید تصدیق کنید که اشتباه کردید. یادتون نرفته که؟ قرار نیست از فلج تصمیمگیری طرفداری کنیم. باید هر تصمیمی رو در مقابل سناریوهای مختلف تست کنید. اولش از خودتون بپرسید : "اگه این تصمیم 100 درصد اشتباه بود چی؟! " بعدش هر راهی که وجود داره واسه اینکه از این 100 درصد کم کنه رو در نظر بگیرین. حالا می دونید توی مسیر پیش روتون چه خبره!
به خودتون گزینه های مختلفی بدید!
توی روانشناسی موفقیت یه رابطه وجود داره:
موفقیت = تعداد گزینه
P(Success) = F(Number of options)
احتمال موفقیت تابعی از تعداد گزینههای موجوده. هر چه گزینههای بیشتری داشته باشید، احتمال موفقیت بیشتری وجود داره. اما دقت کنید که یه حدّی وجود داره؛ شما بیش از حد گزینه نمیخواید! فراتر از حدود سه یا چهار گزینه، شما تصمیمگیری رو بیش از حد دشوار خواهید یافت. با داشتن ۱۰ انتخاب، شما بیشتر در مورد حذف گزینههای بد نسبت به انتخاب گزینههای خوب نگران خواهید بود.
مشورت و اظهار نظر کنید
برای تصمیمگیری بهتر، فرصت هایی برای بحث جدی رو بوجود بیارید. با تقسیم کار به اعضای گروهتون یاداوری کنید که اعضای مختلف تیم وظیفه ایجاد یک پرونده برای هر گزینه رو دارن. روی وظیفه پیدا کردن نقصها در هر گزینه پافشاری کنین. بحث رو پیگیری کنین تا بتونید به طور کامل هر انتخاب رو درک کنین و اونو از دیدگاههای مختلف ببینید. در مقابل یه تیم قرمز تشکیل بدید! تیم قرمز چیه؟ تیم قرمز تیمیه که وظیفه داره همیشه علیه شما صحبت کنه! وظیفه داره ازتون ایراد بگیره. اگه تونستین تیم قرمز رو شکست بدید (متقاعدش کنین) اونوقت می تونید مطمئن باشید تصمیمتون تا حد زیادی خفنه!
از تصمیم گیری های احساسی اجتناب کنید!
اگه شما بیش از حد از لحاظ احساسی روی یه مسئله سرمایهگذاری کنید، قضاوت شما ممکنه تیره و تار باشه. از رفتار کردن به طور آنی اجتناب کنین و به جاش از تفکر دقیق و عقلانی استفاده کنین. بر روی حقایقِ موقعیتی که توش هستید به جای خودتون، تفاوتهای شخصیتی و یا تمایلات آنی تمرکز کنین. تصمیمگیری هنگامی که مضطرب و یا آشفته باشید به احتمال زیاد منجر به نتایج ضعیفتر خواهد شد. یاد بگیرید که زمانی که میدونید ممکنه از احساسات عمل کنید، یک قدم به عقب بردارید و از فشار برای تصمیمگیری خودداری کنید. از صبر کردن نترسید! یادتون نره همیشه خدا با صابراست!
ابتدا روی اولویت های بالاتر تمرکز کنید!
هنگام تصمیمگیری، اولویتهای خودتونو از بالا به پایین در نظر بگیرین. توی هر شرایطی بررسی کنین که چه چیزی برای شما اهمیت داره. بین موقعیت های کوتاه مدت و دراز مدت، یاد بگیرید اولویتبندی کنین که چه چیزی میتونه در دراز مدت به شما کمک کنه! تصمیم هایی که روی سالهای زیادی از زندگی شما تاثیر خواهند داشت همیشه مهمترن!
سخن آخر
زیاد خودتونو اذیت نکنین! هممون این جمله رو شنیدیم که میگن انسان جائز الخطاست! پس دنبال این نباشید که تبدیل به یه سوپرمن توی تصمیم گیری شید! هرچی میگید درست باشه و هیچوقت اشتباه نکنین. این غیر ممکنه. در مقابل بهتون قول میدم که اگه همین شیش روشی که امروز باهم بررسی کردیم رو خیلی خوب روش تمرکز کنید، پیشرفت چشمگیری توی مدیریت زندگیتون و شغلتون داشته باشید. یادمون نره موفقیت از همین نکات ساده تشکیل میشه. مسئله ی پیچیده ای نیس :)