ترس از موفقیت چیست ؟ ترس یک حس قدرتمند است و اگر ترس از موفقیت شدیدی را تجربه میکنید، پس احتمالا چیزی بیش از این حس نمیتواند شما را در زندگی به عقب براند.
هرچند فوبیای موفقیت ممکن است از نظر بسیاری از افراد عجیب بیاید، این فوبیا در واقع یک فوبیای اجتماعی است. این فوبیا شرایط را برای فرد مبتلا دشوار میکند: از استخدام شدن گرفته، تا گند زدن به روابط، و زندانی شدن در این شرایط.
ترس از موفقیت بسیار به شکستهراسی شباهت دارد: هر دو باعث میشوند فرد مبتلا نتواند رؤیاپردازی کند و به اهدافش برسد. شاید ترس از موفقیت به نظر عجیب بیاید، زیرا چه چیزی در زندگی جذابتر از موفقیت است؟ بااینحال، کمی کنکاش در ذهن مبتلایان به این فوبیا نشان میدهد که ترس از موفقیت برای آنها بسیار طبیعی است، زیرا به دنبال هیچ تغییری نیستند. فرد آنقدر در موقعیت فعلیاش راحت و خرسند است که میخواهد در شرایط کنونیاش به زندگی ادامه دهد. اغلب، احتمال دارد فرد به این دلیل از موفقیت ترس داشته باشد که میترسد نتواند شهرت یا ثروت همراه با آن موفقیت را مدیریت کند.
شاید تعجب کنید اگر بدانید بسیاری از مدیران عامل و رؤسای بانک نیز موفقیت هراسی داشتهاند. برای اینکه واقعا بدانید ترس از موفقیت چیست بهتر است ابتدا دلایل موفقیت هراسی را بدانید.
دلایل موفقیت هراسی
همانطور که در بالا اشاره شد، چندین فوبیا را میتوان به ترس از موفقیت ارتباط داد – این فوبیا با ترس از شکست ارتباط نزدیکی دارد. موفقیت افراد با نارضایتیشان از محیط اطراف ارتباط مستقیم دارد. موفقیت، نتایج پیچیدهای در پی دارد: ممکن است برای شما شهرت و پول به همراه داشته باشد ولی به قیمت چیزهایی مانند حسادت، غبطه، آزار دیدن، انگشتنما شدن و غیره. دانستن این موارد میتواند به ترس عمیقی در ذهن افراد موفقیت هراس تبدیل شود. دلایل دیگر این ترس عبارتند از:
– ترس از این که فرد چیزی را که میخواهد بهدست بیاورد ولی در مدیریت آنچه بهدست آورده است ناتوان باشد.
– ترس شدید از موفقیت معمولا ریشههای بسیار عمیقی دارد. فرد ممکن است بسیار با استعداد باشد ولی فهرست بلندی از ناکاميها داشتهباشد. این مورد به چرخهی معیوبی منجر میشود که باعث میشود فرد از هدفگذاری امتناع کند.
– آدمهای خجالتی و درونگرا یا افرادی که از کانون توجه دیگران بودن رنج میبرند نیز موفقیت هراسی دارند.
– جلو افتادن از دوستان، همکاران و اعضای نزدیک خانواده نیز میتواند ترسناک و رعبآور باشد: ممکن است فرد از شکسته شدن قرابتش با این افراد بترسد.
– والدین نیز بهصورت ناآگاهانهای این ترس را به ذهن کودکان القا میکنند. اظهارنظرهایی مانند: “اینقدر درس نخون، خودت را خسته میکنی” یا “حتی اگر جایگاه نخست را بهدست نیاری، همچنان دوستت خواهیم داشت”، ممکن است کودک را از هدفگذاری باز دارند. فرد از این احساس میترسد که ممکن است عشق والدینش را از دست بدهد و از اینرو عامدانه شکست میخورد.
– ترس از موفقیت غالبا از احساس گناه و عدم اعتماد به نفس به خود نشأت میگیرد. موفقیت با مسئولیتهایی همراه است که ممکن است به ترس بیانجامند.
نشانههای موفقیت هراسی
ترس از شکست و ترس از موفقیت غالبا مرتبط هستند و نشانههای اضطرابی یکسانی دارند. موفقیت هراسی یک فوبیای ناخودآگاه است که غالبا فرد نسبت به آن آگاهی ندارد.
– افرادی که از موفقیت هراسی رنج میبرند قادر به کنترل موفقیتشان نیستند، ممکن است به ورطهی رفتارهای خودمخرب وارد شوند: رو آوردن به مشروبات الکلی، مواد مخدر، رابطه جنسی و غیره. آنها ممکن است در نهایت تمام آنچه را بهدست آوردهاند از دست بدهند.
– بسیاری از افراد موفقیت هراس از هدفگذاری برای جایگاه اول امتناع میکنند.
– غالبا پس از موفقیت در یک کسب و کار، آن کسب و کار را تعطیل میکنند یا کاری انجام میدهند که با شخصیت فرد سازگار نیست یا مغایر روحیات و عقل او است.
– نیاز به فرار از خودآگاهی ممکن است افراد موفقیت هراس را به استفاده از مواد مخدر یا مشروبات الکلی سوق دهد یا حتی در موارد شدید، آنها را به مرز خودکشی بکشاند.
غلبه بر موفقیت هراسی
ترس یک امر طبیعی است. برای غلبه کردن بر موفقیت هراسی، فرد باید ابتدا آن را بپذیرد: حتی این ترس را یک موهبت بداند. نوشتن افکار و تغییر دادن افکار منفی به مثبت ميتواند یک تکنیک خودیاری عالی برای مقابله با فوبیا باشد. دیگر درمانهای خودیاری در زمان حملههای عصبی مرتبط با تفکرات مربوط به موفقیت عبارتند از: تصورات مثبت، مراقبه و نفس عمیق کشیدن.
هیپنوتیزم درمانی نیز یک راه مؤثر دیگر برای مقابله با این فوبیا است. این روش میتواند به کنکاش در اعماق ذهن فرد کمک کند و در نتیجه تصورات او را در ارتباط با موفقیت و شکست را نمایان کند.