جمعه سیاه یا بلک فرایدی (Black Friday) یا روز خرید در آمریکا، آخرین جمعه ماه نوامبر است که روز پس از عید شکرگزاری است و در واقع عملا خرید برای کریسمس از این روز آغاز می‌شود.
اصطلاح “جمعه سیاه” در سال ۱۹۶۰ به مناسبت افتتاحیه فصل خرید کریسمس ابداع شد. جمعه سیاه ابتدا در کشورهای مسیحی بود ولی به سرعت به تمامی کشورهای پیشرفته راه پیدا کرد با این حال این جمعه مناسبت مذهبی ندارد. تاریخ مشخصی برای این جمعه در هر سال نداریم و نوعی قرار داد است و جمعه سیاه در واقع روز بعد از عید شکرگزاری در ایالات متحده (چهارمین پنجشنبه ماه نوامبر) می باشد و امسال این روز مصادف است با ۲۴ نوامبر.
مطلب مرتبط:۳۶ ایده خلاقانه تبلیغات محیطی و برچسب های تبلیغاتی
از آنجایی که این روز را به عنوان روز آغاز خرید کریسمس در ایالات متحده در نظر گرفته‌اند، بیشتر فروشندگان خیلی زود ( و اخیرا در ساعات شب) فروشگاه خود را باز کرده و به ارائه ی تبلیغات فروش می‌پردازند. این روز به قدری اهمیت دارد که فروشگاه‌ها قبل از ساعت ۴ صبح باز می‌کنند و مردم از همان زمان برای خرید به فروشگاه هجوم می‌آورند و باید تا قبل از آغاز شب خرید خود را انجام داده باشند. در این روز فروشنده ها محصولاتشان را با تخفیف بالایی به مردم می دهند، صبح زودتر به سر کار می روند و شب دیرتر بر می‌گردند و گاهی پیش آمده محصولی ۱۰۰۰ دلاری را به قیمت ۱۰ دلار به فروش برسانند.
جمعه سیاه یا بلک فرایدی روزی است که در آن خرده فروشان بعد از یک سال کسب و کار بی رونق بالاخره فروششان بالا می‌گیرد (البته برای خریداران روز ته کشیدن حسابشان است!).
مطلب مرتبط: ۲۵۰ بهترین ایده های راه اندازی کسب و کار و کارآفرینی
گفته می شود که این نام برگرفته از سازمان پلیس فیلادلفیا در دهه ۱۹۵۰ تا دهه ۶۰ و توصیفی از روز ازدحام و ترافیک غیرقابل کنترل مربوط به حراج های پس از روز شکرگذاری است. پلیس که مسئولیت کاری دشوار و وقت گیری در کنترل و رتق و فتق ترافیک و درگیری های ناشی از ازدحام و یورش مردم به فروشگاه ها و خیابان ها برای خرید داشت، جمعه پس از روز شکرگذاری جز دردسر و سیاهی و سردرد ارمغانی برایش نداشت و به همین خاطر نام«جمعه سیاه» را به این روز اختصاص داد. نخستین بار در سال ۱۹۶۶ فروشگاهی واقع در فیلادلفیا که به کلکسیون دارها تمبر می فروخت از این عنوان برای تبلیغات استفاده کرد.
جمعه سیاه یا بلک فرایدی از تعطیلات رسمی نیست، اما گاهی اوقات در کالیفرنیا و برخی از کشورهای دیگر مشاهده شده است که روز بعد از “شکرگزاری” را به عنوان یک روز تعطیل برای کارمندان دولت، به جای یکی دیگر از تعطیلات فدرال مانند روز کلمبوس در نظر می گیرند و اکثر شرکتها این اجازه را به کارکنان خود می‌دهند که در این روز به خریدهای ویژه ی این روز بپردازند. جمعه سیاه به طور معمول شلوغ ترین روز خرید از سال ۲۰۰۵ به بعد لقب گرفته است.
مطلب مرتبط: استارت آپ های تک شاخ: حرکت از ایده‌های شکست خورده به سمت برندهای موفق
جمعه سیاه یک روز طولانی است، بسیاری از خرده فروشان در ساعت ۵ صبح و یا حتی پیش از آن اقدام به باز کردن فروشگاه خود می‌کنند چرا که انبوهی از مردم با هیجان و نگرانی در خارج از درب های فروشگاه در انتظار هستند تا هر چه زودتر خرید خود را انحام دهند. قیمت بسیار پایین فروشگاه ها ممکن است سودی را عاید فروشندگان نکند اما با این حال آنها برای جلب خریداران کارهای مختلفی انجام می دهند، به طور مثال بسیاری از خرده فروشان، کوپن تخفیف ارائه می دهند یا به صورت آنلاین از قبل به مصرف کنندگان درباره ی اجناس و قیمت‌های آنها اطلاع می دهند تا خریداران راحت تر برنامه ریزی کنند.
در این روز اجناس محبوبی مانند دستگاه های الکترونیکی و اسباب بازی ها با بیشترین تخفیف در طول سال ارائه می شود و به همین جهت مردم برای بدست آوردن آنها سر و دست می شکنند.
